Gebelikte epilepsi, beyin hücrelerinin anormal şekilde uyarılması sonucu ortaya çıkan nörolojik bir hastalık olan epilepsi, istem dışı kasılmalarla karakterize edilir. Epilepsi, günümüzde migrenden sonra gebelik döneminde en sık görülen ikinci nörolojik hastalıktır.

Gebelikte epilepsi hastalığının en önemli nedenleri şunlardır:

Epilepsi, beynin bir bölümüyle sınırlı kalabileceği gibi beynin tamamına kadar da yayılabilir. Eğer beynin bir bölümünde etkiliyse bu durum kısmi nöbet olarak tanımlanır. Beynin tamamını etkiliyorsa yaygın nöbet olarak tanımlanır. Şayet beynin bir kısmından başlayarak tüm beyni etkisi altına alıyorsa ikincil nöbet olarak tanımlanır.

Gebelikte epilepsi hastalığı olan anne adayları, gebelik boyunca bebekleri için endişe duyabilir. Epilepsi hastalığı olan anne adaylarının büyük kısmı sağlıklı bebekler dünyaya getirebilir. Ancak bazı durumlarda epilepsi hastası olan anne adaylarında ölü bebek riski oldukça fazladır. Aynı zamanda epilepsi hastası olan gebelerde kanama, erken doğum, bebekte gelişme geriliği ve epilepsi nedeniyle kullanılan ilaçlara bağlı olarak doğumsal anomali riski de fazladır. Gebelikte epilepsi için ilaç kullanılmadığında, epilepsi nedeniyle yaşanan nöbetlerden dolayı bebekte fiziksel zedelenme, gelişme bozukluğu ve ölüm riski daha yüksektir.

Epileptik gebelerin tedavi amacıyla mutlaka ilaç kullanması gerekmektedir. Antiepileptik ilaçlar, yaşanacak nöbetlerin kontrol altına alınmasını sağlar. Kullanılan ilaçlar nöroloji uzmanı tavsiyesi ve takibi altında olmalıdır. Epilepsili anne adayları, epilepsi olmayan anne adaylarına nazaran gebelik komplikasyonlarına daha yatkındır. En önemli komplikasyon da nöbetlerde artış yaşanmasıdır. Yaşanan nöbetler nedeniyle anne adayları düşebilir ve ciddi anlamda incinebilir. Gebelikten önce kullanılan ve gebe kalındıktan sonra devam edilen ilaçlar, gebelik döneminde vücutta değişik etkiler gösterebilir. Bu durum ilacın vücut için gerekenden daha az ya da fazla olmasına sebep olabilir. İlacın vücutta yaptığı zehir etkisinde artma ya da ilaç dozunun yetersiz olması gözlemlenebilir. Epilepsi her gebede aynı etkilere yol açmaz. Her gebelikte farklı etkiler yaşanabilir. Doktorun ilaç dozunu dikkatli ayarlaması ve bebeği takip etmesi gerekir. En önemli ayrıntı da kullanılacak olan ilaçların doktor tavsiyesi haricinde kullanılmamasıdır.

Epilepsi hastası gebelerin nörolog ve kadın doğum uzmanı tarafından takip edilmesi gerekir. İkili test, üçlü tarama ve ultrason taramaları kesinlikle ihmal edilmeden yapılmalıdır. Doğum öncesi yine gerekli planların detaylı şekilde planlanması gerekir. Gebelik süresince düzenli doktor kontrolleri ve uygun tedavi yöntemleri ile sağlıklı bir gebelik dönemi geçirilebilir.

Gebelik döneminde epilepsi yönetimi oldukça önemlidir. Anne adaylarının stres ve yorgunluktan kaçınması, düzenli uyku ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları geliştirmesi gerekmektedir. Epilepsi hastalarının gebelik sürecinde doktorlarıyla sürekli iletişim halinde olmaları, herhangi bir nöbet durumunda hızlı müdahale edilmesi açısından kritik öneme sahiptir. Ayrıca, doğum sonrası dönemde de annelerin epilepsi yönetimine dikkat etmeleri ve bebek bakımı konusunda çevresinden destek almaları önemlidir.